Danh sách “thủ phạm” gây bệnh đại tràng mạn tính

Nguyên nhân gây bệnh

Viêm đại tràng mạn do amip (lị amip)

Bệnh lây truyền qua đường tiêu hóa, kén amip lẫn trong thức ăn và đi vào dạ dày, qua các đoạn ruột non, cuối hỗng tràng vào đại tràng. Amip rất nguy hiểm, chúng không những gây ra tổn thương viêm loét ở manh tràng, đại tràng và trực tràng. Triệu chứng thường gặp là phân nhày có lẫn máu kèm theo cảm giác mót rặn, bụng đau từng cơn.Bệnh kéo dài và rất hay tái phát.

Để chẩn đoán bệnh dựa vào xét nghiệm phân, huyết thanh, nội soi đại tràng. Phụ thuộc vào bệnh nặng hay nhẹ mà có cách điều trị riêng. Nếu bệnh nhẹ dùng metronidazol uống hay iodoquinol để ngừa tái phát. Nếu nặng phải nhập viện để điều trị.

Ảnh minh họa

Viêm đại tràng mạn do lao

Bệnh thường thứ phát sau lao phổi, cũng có trường hợp gặp lao ruột nguyên phát do bệnh nhân bị nhiễm khuẩn lao qua đường ăn uống. Bệnh có những triệu chứng nhiễm lao ( sốt nhẹ về chiều, mệt mỏi, biếng ăn, sức khỏe suy sụp, rối loạn tiêu hóa ( tiêu chảy kéo dài, phân có đờm nhớt và có máu). Bệnh nếu để tiếp diễn có thể gây tắc ruột và lao màng bụng.

Phương pháp chẩn đoán bệnh: dựa vào xét nghiệm tìm vi khuẩn lao trong phân, nội soi đại tràng sinh thiết cho thấy những hình ảnh tổn thương và tìm tế bào điển hình của lao.

Điều trị lao ruột cũng phải theo phác đồ điều trị lao chung với các thuốc đặc hiệu như isoniazit, riafampin, pyrazinamid, ethambutol. Lưu ý phải sử dụng thuốc đúng liều lượng và theo phác đồ để tránh hiện tượng kháng thuốc, đồng thời theo dõi chặt chẽ tác dụng phụ của thuốc. Nếu có biến chứng tắc ruột cần được phẫu thuật để cấp cứu kịp thời.

Viêm loét đại tràng vô căn

Không tìm thấy nguyên nhân gây ra viêm đại tràng. Nguyên nhân có thể liên quan tới những rối loạn miễn dịch, thường xảy ra ở những bệnh nhân bị stress nặng. Quặn bụng từng cơn, cảm giác mắc đại tiện cấp thiết, phân nhày máu kèm theo sốt, sụt cân là những triệu chứng thường gặp. Ngoài ra, còn triệu chứng đau do viêm khớp, viêm đốt sống. Bệnh để nặng có thể dẫn đến thủng ruột hoặc phình đại tràng và ung thư hóa.

Điều trị:  bệnh nhân nên ăn thức ăn dễ tiêu, tránh sữa, dùng các thuốc chống tiêu chảy. Có khi cần sử dụng corticoid và thuốc ức chế miễn dịch nếu bệnh nặng. Nếu xuất hiện các biến chứng xuất huyết ồ ạt, nhiễm độc hoặc thủng đại tràng cần phải mổ cấp cứu. Chỉ định cắt toàn bộ đại tràng khi sinh thiết đại tràng thấy có tình trạng loạn sản hoặc không đáp ứng điều trị.

Bệnh crohn

Bệnh không rõ nguyên nhân, thường gặp ở Âu Mỹ. Bệnh xảy ra ở cả ruột non và ruột già, diễn biến mạn tính đi cùng các các triệu chứng tiêu chảy, đau bụng, sốt, đau hố chậu phải, dễ chẩn đoán nhầm với viêm ruột thừa. Bệnh gây ra những tổn thương co thắt, phù nề và xơ hóa gây hẹp lòng ruột dẫn đến tắc ruột, rò ruột, áp-xe và rò cạnh hậu môn. Phương pháp điều trị tương tự như trường hợp viêm loét đại tràng.

Ảnh minh họa

Nguyên nhân khác

Ngoài ra, còn gặp một số trường hợp đặc biệt như viêm đại tràng trên bệnh nhân AIDS, do Chlamydia, lậu herpes simplex virut và viêm đại tràng sau xạ trị vùng bụng và chậu. Việc chẩn đoán và điều trị do những nguyên nhân này thường rất khó khăn và phức tạp. Tuy nhiên cũng cần phân biệt với bệnh đại tràng chức năng, hội chứng ruột kích thích, viêm đại tràng co thắt… là những bệnh chỉ gây rối loạn chức năng đại tràng nhưng không có tổn thương thực thể ở đại tràng.